Veterinair onderzoek onder één dak

Veterinair onderzoek onder ? dak

Een nieuw gebouw prijkt op het terrein van de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht.

Onderzoek dat eerst verspreid was over de diverse afdelingen van de faculteit is nu verzameld in ? gebouw. Vandaag wordt het Jeannette Donker-Voet gebouw geopend.

DOOR MARISKA VERMAAS

Alles ruikt nog nieuw en zo hier en daar zijn de kamers nog niet ingericht. Andere laboratoria zijn al volledig in gebruik. ?De verhuizing was spannend. Je werkt bijvoorbeeld met heel veel kweekjes en andere proeven die zo schoon en snel mogelijk verhuisd moesten worden?, vertelt een woordvoerder van de faculteit Diergeneeskunde. In het nieuwe gebouw is het onderzoek van de faculteit gecentraliseerd. Ook de apotheek is er gevestigd.

De apotheek heeft een balie waar de pati?en en hun baas medicijnen kunnen ophalen.

?We hebben hier zo?n duizend verschillende medicijnen, een normale dierenarts heeft er vierhonderd?, aldus afdelingshoofd professor Henk Vaarkamp. Het verschil tussen de apotheek voor mensen en de apotheek voor dieren is duidelijk: terwijl een humaan ziekenhuis werkt met infusen van 1,5 liter, liggen in Utrecht infuuszakken van 15 liter gereed om toegediend te worden aan een paard of rund.

In Utrecht worden ook medicijnen gemaakt. Daarbij hoort ook een laboratorium waarbij de grondstoffen van de medicijnen onderzocht worden op de samenstelling, om te voorkomen dat het medicijn de ene keer veel sterker is dan de andere keer.

Grote stikstofvaten en veel sperma-rietjes maken de afdeling reproductie duidelijk herkenbaar. In de opslagruimte staan onder andere een kopie van de genenbank in Lelystad, een voorraad erfelijk materiaal van zeldzame en minder zeldzame rassen. Op de afdeling reproductie wordt onderzoek gedaan naar de vruchtbaarheid van runderen en varkens. ?We onderzoeken onder andere de bevruchting zelf en de ontwikkeling van eicellen die we uit eierstokken halen die we vanuit het slachthuis krijgen.?, vertelt Bernard Roelen.

Op de afdeling moleculaire biologie wordt vooral genetisch onderzoek gedaan. Zo wordt onderzocht op welk deel van het DNA een genetische afwijking zit. Op deze manier worden erfelijke gebreken ontdekt. In het diagnostisch laboratorium worden met de modernste technieken worden jaarlijks ongeveer 175.000 analyses uitgevoerd voor dierenartsen die monsters opsturen. Er wordt vooral bloedonderzoek gedaan.

In het toxicologisch laboratorium wordt via celkweek onderzoek gedaan naar het effect van medicijnen of giftige stoffen op het dier. De lever en de nieren zijn de belangrijkste organen waar stoffen worden uitgescheiden. ?Celkweek doen alle onderzoeksinstellingen in Nederland op ratten en muizen. Wij gaan een stap verder en doen ook celkweek van runderen, varkens en paarden?, legt Johanna Fink Gremmels uit. In het lab wordt bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar gelten die niet drachtig wilden worden. ?Het bleek dat de zeug waaruit de geltjes waren geboren tijden de dracht een giftige stof had gegeten. Dat had op de zeug zelf geen effect, maar op de ongeboren biggen wel. Door alle stappen achter elkaar te zetten hebben we ontdekt dat de voeding van de zeug het probleem was?, legt de hoogleraar uit. Op dezelfde manier wordt onderzoek gedaan naar het effect van jacobskruiskruid op een dier.

Fink-Gremmels doet ook onderzoek naar mastitis. ?Er zijn koeien die niet reageren op de normale behandeling van mastitis die bij de meeste koeien wel werkt. We doen hier nu onderzoek naar, dat uiteindelijk resulteert in een direct advies naar de praktijk?, legt de hoogleraar uit.

Bij het voedingslaboratorium wordt onderzoek gedaan naar het optimale rantsoen. ?We werken onder andere aan een soort Yakult voor kippen. Door het verbod op diermeel hebben we in Europa de kippen vegetarisch gemaakt, maar een kip is van nature niet vegetarisch, waardoor de kippen nu langzamer groeien.

Dat is duurder en niet beter. We zoeken nu naar een alternatief voor het herkenbare wormpje dat een kip normaal eet?, vertelt Fink-Gremmels.

Het nieuwe gebouw biedt volgens de onderzoekers veel voordelen. ?We wisselen meer kennis uit en we kunnen schoner werken. De oude laboratoria waren verouderd en niet altijd schoon.

Daarnaast kunnen we nu de dure apparatuur beter benutten. Als bij ons een machine kapot is kunnen we even bij de buren een apparaat gebruiken, anders lag het onderzoek stil?, aldus een onderzoeker.

——————————————————————————–

In het Universitair Veterinair Diagnostisch lab worden jaarlijks 79.000 monsters onderzocht. Foto William Hoogteyling

***************************

Jeannette Donker-Voet

Het nieuwe gebouw van de faculteit diergeneeskunde is vernoemd naar Jeannette Donker-Voet. Donker was in 1925 de eerste vrouwelijke student diergeneeskunde in Utrecht. De opleiding heette toen nog Veeartsenijkundige Hogeschool in Utrecht. In 1930 studeerde Donker af, om vervolgens in 1934 te promoveren op een onderzoek naar vitaminepreparaten voor kuikens.

Hiermee was Donker niet alleen de eerste vrouwelijke dierenarts, maar ook de eerste vrouwelijke gepromoveerde dierenarts. Later in haar carri? ontwikkelde Donker-Voet een veel gebruikte diagnostische test voor Listeria, een bacterie die onder andere via melk van dier op mens kan worden doorgegeven. In totaal heeft Jeannette Donker- Voet 34 wetenschappeiljke publicaties op haar naam staan en staat ze op de negentiende plaats in de Elsevier top-50 van vrouwen met een bijzondere rol in de twintigste eeuw. Donker-Voet overleed in 1979.

Welkom op het forum van startpagina!

Jean-Paul

usrfxleolru